Ο ορισμός της παιδικής παχυσαρκίας δεν είναι τόσο απλός όπως στον ενήλικο πληθυσμό. Δεδομένου ότι ένα παιδί αναπτύσσεται συνέχεια, χρειάζεται να ληφθούν υπόψιν συγκεκριμένοι παράγοντες για την εκτίμηση αυτή. Βασικός εξ’ αυτών είναι φυσικά ο δείκτης μάζας σώματος των παιδιών. Υπάρχουν καθορισμένοι πίνακες όπου δημιουργούνται οι λεγόμενες καμπύλες ανάπτυξης, οι οποίες και υποδεικνύουν με κάποια ασφάλεια το όποιο πρόβλημα βάρους του παιδιού. Σε κάθε περίπτωση, τις τελευταίες δεκαετίες η παιδική παχυσαρκία στην Ελλάδα αποτελεί μάστιγα, με το ποσοστό των παχύσαρκων παιδιών να έχει τουλάχιστον τριπλασιαστεί.
Η παιδική παχυσαρκία είναι αποτέλεσμα μιας σειράς αιτιών, που ανάγονται τόσο σε προσωπικό/οικογενειακό επίπεδο όσο και σε κοινωνικό, στον εν γενει τρόπο ζωής μας. Κάποιες από αυτές τις αιτίες είναι:
Μολονότι δεν αποτελεί κανόνα, έρευνες έχουν δείξει πως η παιδική παχυσαρκία οδηγεί σε προβλήματα βάρους και στην ενήλικη ζωή του παιδιού. Η παχυσαρκία επηρεάζει τον τρόπο ανάπτυξης του σώματος (σχετίζεται με αυξημένο αριθμό λιποκυττάρων). Ακόμα, τα παχύσαρκα παιδιά υιοθετούν λανθασμένες διατροφικές συνήθειες, οι οποίες τους ακολουθούν και στη μετέπειτα ζωή τους. Με άλλα λόγια, η διατροφική εκπαίδευση των παιδιών αυτών είναι ελλιπής ή και ανύπαρκτη.
Η παιδική παχυσαρκία, πέρα από το αισθητικό κομμάτι, συνδέεται άμεσα με σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία του παιδιού. Συγκεκριμένα το παχύσαρκο παιδί έχει αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης στην παιδική και μετέπειτα ζωή του:
Οι αναπτυξιακές ανάγκες του παιδιού είναι πολλές και σημαντικές. Στα παχύσαρκα παιδιά, λοιπόν, συνιστάται η διατροφική αντιμετώπιση του προβλήματος από έναν ειδικό διαιτολόγο/διατροφολόγο. Με τον τρόπο αυτό, το παιδί θα ακολουθεί με βεβαιότητα μια ισορροπημένη διατροφή, φτωχή μεν σε θερμίδες, πλούσια όμως στα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Ωστόσο, ο ρόλος του διαιτολόγου δεν τελειώνει εδώ. Ο διαιτολόγος καλείται να εκπαιδεύσει διατροφικά τόσο το παιδί όσο και όλη την οικογένεια. Πρέπει να εξαλείψει λανθασμένες διατροφικές πρακτικές και στη θέση τους, να δημιουργήσει ένα καθημερινό, ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής. Η παρέμβαση του μπορεί να αφορά ακόμα και στα καθημερινά ψώνια της οικογένειας και στον τρόπο μαγειρέματος, προκειμένου να μεταδώσει κάθε χρήσιμη πληροφορία που θα βοηθήσει στην οριστική και μακροπρόθεσμη επίλυση του προβλήματος. Τέλος, σημαντική είναι και η ώθηση που θα δώσει στο παιδί προς αθλητικές δραστηριότητες και άσκηση. Το κομμάτι αυτό βοηθάει τόσο στην απώλεια βάρους όσο και στην ενίσχυση της ψυχολογίας του παιδιού, το οποίο συχνά αισθάνεται μειονεκτικά και απομονώνεται λόγω των κιλών του.
Στο διαιτολογικό μας κέντρο, δε στοχεύουμε απλά στη δημιουργία ενός ισορροπημένου προγράμματος διατροφής για τα παιδιά με παχυσαρκία. Αυτό είναι το πρώτο βήμα. Απώτερος στόχος μας είναι να τους μάθουμε να τρέφονται σωστά, να ξεπεράσουν το πρόβλημα της παχυσαρκίας χωρίς εξαντλητικές στερήσεις, βάσει των προτιμήσεων τους, κι έτσι, να εξασφαλίσουμε ένα μόνιμο αποτέλεσμα. Παράλληλα, θεωρούμε απαραίτητη τόσο τη ψυχολογική όσο και τη διατροφική τους υποστήριξη, ενώ φροντίζουμε να υπάρχει διαρκής επικοινωνία και καθοδήγηση προς όλη την οικογένεια.
Αν και η βοήθεια της οικογένειας στο εγχείρημα αντιμετώπισης της παιδικής παχυσαρκίας είναι παραπάνω από απαραίτητη, ο πρώτος λόγος ανήκει σε έναν έμπειρο διαιτολόγο. Ο επαγγελματίας διατροφολόγος θα δώσει στο παιδί ένα ολοκληρωμένο και ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, με όλα τα απαραίτητα συστατικά για την ανάπτυξη του. Συγχρόνως, θα του προσφέρει την κατάλληλη διατροφική εκπαίδευση και καθοδήγηση. Έτσι, θα το οδηγήσει μακριά από λανθασμένες διατροφικές συνήθειες και θα του συστήσει ένα σωστό τρόπο διατροφής.
Τα στατιστικά στοιχεία για την παιδική παχυσαρκία στη χώρα μας είναι απογοητευτικά, παρά την τόσο εύκολη πρόσβαση στη μεσογειακή διατροφή. Φαίνεται, λοιπόν, πως 1 στα 3 παιδιά έχει βάρος άνω του φυσιολογικού ενώ 1 στα 10 θεωρείται παχύσαρκο. Με βάση τα δεδομένα αυτά, η διαιτολογική παρέμβαση είναι καίριας σημασίας για την ολιστική αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού.